Column Frank Kalshoven
(3): Samen op weg naar 1 miljoen banen extra
Wie heeft de beste lezers? De Volkskrant. Ik ben de afgelopen week
bedolven onder de goede ideeën om een miljoen extra banen voor elkaar te
boksen in Nederland. Dank voor het denkwerk!
We
kunnen de zeven maatregelen die ik vorige week voorstelde, en die veel
steun kregen, nu aanvullen. De maatregelen van de lezers zijn onder te
brengen in drie categorieën: onderwijs, arbeidsmarkt, sociale zekerheid.
Dit illustreert nog eens hoe wijs de lezers van de Volkskrant zijn,
want het samenspel tussen deze drie systemen is cruciaal voor de
uitkomst die we willen bereiken: goed werk voor alle volwassenen in
Nederland.
Allereerst
de maatregelen rond onderwijs en arbeidsmarkt, volgende week kijken we
naar de sociale zekerheid en overzien we het geheel.
Onderwijs
Maatregel 8: Bouw de kinderopvang en het primair onderwijs om tot één organisatie voor jonge kinderen, die het hele jaar open is.
Waarom?
Zowel om jonge kinderen een betere start te geven in hun (lerende)
leven, als om ouders makkelijker in staat te stellen (meer uren) te
werken. Bijkomend voordeel: kunnen we in één moeite door dat suffe
primair onderwijs wakker schudden.
Maatregel 9: Herwaardeer het werkend leren.
Waarom?
Werkend leren aan beroepsvaardigheden is een prima leerlijn voor grote
groepen jongeren die zo goede arbeidsmarktperspectieven krijgen. Dit is
aan maatschappelijke herwaardering toe. En we moeten die jongens en
meisjes langer vasthouden in die leer/werk-combinatie.
Maatregel 10: Geef alle volwassenen toegang tot (voor hen gratis) leer- en loopbaanadvies.
Waarom?
Met professioneel advies kunnen mensen betere keuzes maken over leren
en werken en dus duurzamer inzetbaar blijven op de arbeidsmarkt.
Maatregel 11: Stort serieus geld op de individuele leerrekening van hbo-minners.
Waarom?
Ze volgen korter initieel onderwijs, hebben meer werkjaren voor de boeg
tot aan het pensioen, hebben minder vaak mee-investerende werkgevers en
hun beroepen veranderen door technologie van inhoud.
Arbeidsmarkt
Maatregel 12: Schrap het leeftijdsontslag op pensioendatum.
Waarom?
Mensen die fluitend naar hun werk gaan, moeten niet gedwongen hoeven
stoppen. Zoals een lezer het formuleerde: Zijn 66-plussers geen
volwassenen soms?
Maatregel 13: Verander vrijwilligerswerk in echt werk.
Waarom?
Lang leve het echte vrijwilligerswerk, maar meerdere lezers wijzen erop
dat keurig nette banen worden verdrongen door vrijwilligerswerk onder
het mom van ‘noodzakelijke’ bezuinigingen of geldgebrek. In de
bibliotheek, bij de receptie van zorginstellingen en trouwens ook op
scholen (die van ouders ‘vrijwillig’ uitvoering van klusjes vragen).
Maatregel 14: Laat asielzoekers zo snel mogelijk werken.
Waarom? Omdat mensen zo sneller integreren, de taal leren en economisch op eigen benen staan.
Maatregel 15: Voer de dienstencheque in voor dienstverlening aan huis.
Waarom?
Het minimumloon (pus alle bijbehorende premies en belastingen) maakt
schoonmakers, tuinlieden, autowassers, hondenuitlaters en oppassers
onbetaalbaar voor particulieren. Een dienstencheque verlaagt de prijs en
biedt tegelijkertijd de werkenden een fatsoenlijk inkomen. En ja, dit
kost wel belastinggeld.
Maatregel 16: Beloon risico op de arbeidsmarkt met hogere beloning.
Waarom?
Omdat het fundamentele economische logica is: risico kost geld. Omdat
we (door maatregel 3 van vorige week) nu als basis een zevenjarig
arbeidscontact hebben, is in cao’s simpel een staffeltje op te nemen.
Zesjaarcontract: loon + 10 procent. Vijfjaarcontract: loon + 20 procent.
Et cetera.
Maatregel 17: Geef ruimhartig loondispensatie en geef de betrokkenen een werkbonus.
Waarom?
Niet iedereen kan voor zijn werkgever het minimumloon terugverdienen.
Maar ook wie dat niet kan, verdient werk! Laat de werkgevers minder
betalen dan het minimumloon en geef de betrokkenen per gewerkt uur een
bonus.
Is dat een fijn rijtje of niet? Volgende week kijken we naar het derde systeem, de sociale zekerheid. Hoe kan dat beter?
