Groei aantal banen sinds de crisis niet zo hoog
Het optimisme over de Nederlandse economie krijgt een steviger fundament. Ondernemers hebben weer zo veel vertrouwen in de toekomst dat de banengroei op het hoogste niveau is gekomen sinds crisis van 2008 en 2009. Uit de laatste cijfers van het CBS blijkt dat er in juli 116.000 banen meer waren dan in dezelfde maand een jaar eerder. Een toename van die omvang is sinds februari 2009 niet meer voorgekomen.
Michaël van Straalen (Foto: Peter Boer)
Groeien op eigen kracht
Van Straalen zegt in de breedte bij het mkb meer vertrouwen te voelen: 'We moesten het een tijdje wel erg sterk van de export hebben. Inmiddels draait de binnenlandse economie beter en kunnen we op eigen kracht groeien. Dat zie je terug bij mkb'ers die voor de binnenlandse markt werken.' Hij zegt uit alle regio's van Nederland positieve geluiden te horen, al zijn er voor sommige sectoren, zoals de bloemen, ook onzekerheden door bijvoorbeeld de aangekondigde uittreding van de Britten uit de Europese Unie.
Effecten van latere aow opgevangen
De banengroei heeft het mogelijk gemaakt dat de werkloosheid in een jaar met 63.000 slonk, terwijl tegelijkertijd een toename van het aantal mensen dat zich als werkwillig aanbood van 53.000 kon worden opgenomen. In de praktijk betekent het dat de arbeidsmarkt in staat blijkt de effecten van de geleidelijke verhoging van de aow-leeftijd op te vangen. Het arbeidsaanbod van vrouwen van boven de 45 jaar is in een jaar met 39.000 gegroeid en bij de mannen in die leeftijdscategorie met 22.000. 'Die groei ontstaat doordat werkenden later met pensioen gaan en dus later uitstromen', zegt hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het CBS.
Zeven jaar na de diepe recessie heeft de arbeidsmarkt zich overigens nog lang niet volledig hersteld. In 2008 was het niets bijzonders als de banengroei op jaarbasis op rond de 200.000 uitkwam. De werkloosheid kwam in juli uit op 6,0% van de beroepsbevolking en was destijds minder dan 4%.
Zorg en openbaar bestuur
Anders dan de afgelopen decennia komt de groei van de werkgelegenheid nu volledig uit de marktsector. In het tweede kwartaal van dit jaar werkten er bij het openbaar bestuur — zonder de zorg en het onderwijs — 514.000 mensen. Dat aantal is volgens het CBS al geruime tijd stabiel. Het aandeel van het openbaar bestuur in de werkgelegenheid daalt voortdurend. Werkte twintig jaar geleden, in 1997, nog 5,8% van de beroepsbevolking als gemeenteambtenaar, politieagent, of rechter, inmiddels is dat nog 5,2%.
Vast contract
Ook uit andere arbeidsmarktgegevens blijkt dat werkgevers steeds meer vertrouwen hebben in het economische herstel. Zo is, ook voor het eerst sinds de crisis, het aantal werknemers met een vast contract gegroeid. Werkgevers durven het weer meer aan mensen in vaste dienst aan te nemen. Die verandering is echter nog te pril om met stelligheid van een omslag te spreken.
Van Straalen zegt er ook nog niet zeker van te zijn of dat patroon doorzet: 'Ik zie inderdaad bij ondernemers dat ze groeien en graag meer vast personeel in dienst nemen. Maar ik zie minstens zo vaak dat ze groeien en vanwege de risico's en onzekerheden juist flexibele krachten aannemen.'
